Nadciśnienie tętnicze – postępy 2015
20.06.2016
dr n. med. Aleksander Prejbisz, prof. dr hab. n. med. Andrzej Januszewicz, prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Januszewicz
Wybrane treści dla pacjenta
-
Badania biochemiczne wykonywane u chorych na nadciśnienie tętnicze
Jakie badania dodatkowe wykonuje się u chorych na nadciśnienie tętnicze? Jak się przygotować do badań? Jakie czynniki mogą zafałszować wyniki?
-
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze to trwałe podniesienie ciśnienia tętniczego, którego wartość wynosi wówczas 140/90 mm Hg lub więcej. Nadciśnienie tętnicze zwykle przez wiele lat nie powoduje objawów i jeśli wartość ciśnienia tętniczego nie jest regularnie kontrolowana, zostaje wykryte w momencie pojawienia się powikłań dotyczących różnych narządów (np. serca, nerek, mózgu). Leczenie polega na modyfikacji stylu życia – odpowiedniej aktywności fizycznej i utrzymywaniu prawidłowej masy ciała, a także przyjmowaniu leków obniżających ciśnienie.
-
Dieta DASH
W profilaktyce i leczeniu nadciśnienia tętniczego istotną rolę odgrywa terapeutyczna zmiana stylu życia. Ważnym jej elementem jest zmiana nawyków żywieniowych. Wśród modeli żywienia korzystnych w kontekście obniżenia ciśnienia tętniczego wymienia się dietę DASH.
-
Jak oszacować u siebie poziom ryzyka sercowo-naczyniowego?
W celu ustalenia, jakie czynniki mają wpływ na ryzyko groźnych chorób serca i naczyń, w Europie i Stanach Zjednoczonych przeprowadzono badania obejmujące wiele tysięcy chorych. Przez wiele lat obserwowano ich, leczono, sprawdzano, u których osób częściej występują groźne dla życia choroby.
-
Miażdżyca
Miażdżyca to przewlekła choroba zapalna tętnic, cechująca się tworzeniem charakterystycznych zmian w ich ścianie – blaszek miażdżycowych. Miażdżyca może być bezobjawowa lub powodować m.in. bóle wieńcowe (a także zawał serca), chromanie przestankowe oraz objawy neurologiczne. Miażdżyca, rozwijająca się podstępnie przez wiele lat stanowi przyczynę chorób sercowo-naczyniowych (np. zawału serca). W profilaktyce miażdżycy najważniejszy jest odpowiedni tryb życia – utrzymywanie odpowiedniej diety, prawidłowej masy ciała, aktywność fizyczna, niepalenie papierosów.
-
Dobry cholesterol i zły cholesterol
Cholesterol jest niezbędnym do funkcjonowania organizmu związkiem chemicznym – między innymi buduje błony komórkowe, jest prekursorem niektórych hormonów, przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Zbyt duże stężenie niektórych frakcji cholesterolu („zły cholesterol”) może jednak przyczyniać się do wystąpienia miażdżycy i jej powikłań. Badaniem, które ocenia stężenie cholesterolu całkowitego i jego frakcji jest lipidogram.
-
Choroba wieńcowa
Choroba wieńcowa polega na tworzeniu się blaszek miażdżycowych w tętnicach wieńcowych (tętnicach doprowadzających krew do mięśnia sercowego). Choroba wieńcowa skutkuje niedokrwieniem mięśnia sercowego i może powodować – w zależności od nasilenia i stopnia niedokrwienia mięśnia sercowego – przewlekłe zespoły wieńcowe (dławica piersiowa stabilna) oraz ostre zespoły wieńcowe (zawały serca). Profilaktyka choroby wieńcowej opiera się na zapobieganiu miażdżycy, która jest najczęstszą przyczyną choroby wieńcowej.
-
Nadciśnienie „białego fartucha”
Efekt białego fartucha to wpływ sytuacji w gabinecie lekarskim na zwiększenie wartości ciśnienia tętniczego u pacjenta. Część pacjentów podczas mierzenia ciśnienia przez lekarza odczuwa stres, który przekłada się na zbyt wysoką wartość ciśnienia tętniczego podczas pomiaru. Osoby te podczas samodzielnych pomiarów w domu mają prawidłowe ciśnienie tętnicze, dlatego to zjawisko jest nazywane nadciśnieniem białego fartucha.
-
Dławica piersiowa stabilna
Dławica piersiowa jest objawem choroby niedokrwiennej serca. Charakteryzuje się bólem w klatce piersiowej, wiążącym się z niedocieraniem do mięśnia sercowego takiej ilość tlenu, jakiej serce potrzebuje.
-
Statyny
Statyny to leki zmniejszające stężenie cholesterolu we krwi, są powszechnie stosowane w leczeniu hipercholesterolemii. Statyny są także skuteczne w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego, ponieważ hipercholesterolemia sprzyja miażdżycy, która z kolei jest czynnikiem powodującym niekorzystne zmiany w układzie krążenia.