Postępowanie w miażdżycowym zwężeniu tętnicy nerkowej. Podsumowanie stanowiska ekspertów ERA i ESH 2023
01.07.2024
Na podstawie: P.A. Sarafidis, M. Theodorakopoulou, A. Ortiz, B. Fernandez-Fernández, I. Nistor, R. Schmieder, M. Arici,
A. Saratzis, P. Van der Niepen, J.M. Halimi, R. Kreutz, A. Januszewicz, A. Persu, M. Cozzolino: Atherosclerotic
renovascular disease: a clinical practice document by the European Renal Best Practice (ERBP) board of the European
Renal Association (ERA) and the Working Group Hypertension and the Kidney of the European Society of Hypertension (ESH).
prof. dr hab. n. med. Andrzej Januszewicz1, dr hab. n. med. Magdalena Januszewicz2,
dr n. med. Paulina Talarowska1, dr hab. n. med Jacek Kądziela3
1 Klinika Nadciśnienia Tętniczego, Narodowy Instytut Kardiologii im. Stefana kardynała Wyszyńskiego –
Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa
2 II Zakład Radiologii Klinicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny
3 Klinika Kardiologii i Angiologii Interwencyjnej, Narodowy Instytut Kardiologii im. Stefana kardynała
Wyszyńskiego – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa
Nephrology Dialysis Transplantation, 2023; 38: 2835–2850
Wybrane treści dla pacjenta
-
Nadciśnienie „białego fartucha”
Efekt białego fartucha to wpływ sytuacji w gabinecie lekarskim na zwiększenie wartości ciśnienia tętniczego u pacjenta. Część pacjentów podczas mierzenia ciśnienia przez lekarza odczuwa stres, który przekłada się na zbyt wysoką wartość ciśnienia tętniczego podczas pomiaru. Osoby te podczas samodzielnych pomiarów w domu mają prawidłowe ciśnienie tętnicze, dlatego to zjawisko jest nazywane nadciśnieniem białego fartucha.
-
Ciśnienie prawidłowe wysokie
Ciśnienie prawidłowe wysokie to wartości ciśnienia tętniczego, które mieszczą się w zakresie: RR skurczowe 130–139 mm Hg i/lub RR rozkurczowe 85–89 mm Hg. Ciśnienie prawidłowe wysokie nie jest chorobą, ale u osób, które mają ciśnienie prawidłowe wysokie może dojść do rozwoju nadciśnienia tętniczego. Osoby z ciśnieniem prawidłowym wysokim powinny regularnie mierzyć ciśnienie.
-
Przewlekła niewydolność nerek
Przewlekła choroba nerek jest częstym zaburzeniem, co wynika z dużego rozpowszechnienia głównych jej przyczyn, przede wszystkim cukrzycy, nadciśnienia tętniczego i miażdżycy. Występuje nawet u 30% osób powyżej 65. roku życia.
-
Dławica piersiowa stabilna
Dławica piersiowa jest objawem choroby niedokrwiennej serca. Charakteryzuje się bólem w klatce piersiowej, wiążącym się z niedocieraniem do mięśnia sercowego takiej ilość tlenu, jakiej serce potrzebuje.
-
Dobry cholesterol i zły cholesterol
Cholesterol jest niezbędnym do funkcjonowania organizmu związkiem chemicznym – między innymi buduje błony komórkowe, jest prekursorem niektórych hormonów, przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Zbyt duże stężenie niektórych frakcji cholesterolu („zły cholesterol”) może jednak przyczyniać się do wystąpienia miażdżycy i jej powikłań. Badaniem, które ocenia stężenie cholesterolu całkowitego i jego frakcji jest lipidogram.
-
Miażdżyca
Miażdżyca to przewlekła choroba zapalna tętnic, cechująca się tworzeniem charakterystycznych zmian w ich ścianie – blaszek miażdżycowych. Miażdżyca może być bezobjawowa lub powodować m.in. bóle wieńcowe (a także zawał serca), chromanie przestankowe oraz objawy neurologiczne. Miażdżyca, rozwijająca się podstępnie przez wiele lat stanowi przyczynę chorób sercowo-naczyniowych (np. zawału serca). W profilaktyce miażdżycy najważniejszy jest odpowiedni tryb życia – utrzymywanie odpowiedniej diety, prawidłowej masy ciała, aktywność fizyczna, niepalenie papierosów.
-
Nadmiar potasu (hiperkaliemia): przyczyny, objawy i leczenie
Hiperkaliemia to zbyt duże stężenie potasu we krwi, powyżej 5,5 mmol/l. Najczęstszą przyczyną jest stosowanie leków upośledzających nerkowe wydalanie potasu u osób z przewlekłą chorobą nerek. Ciężka hiperkaliemia jest stanem zagrożenia życia i wymaga leczenia w szpitalu
-
Zawał serca z uniesieniem odcinka ST (STEMI)
Zawał serca z uniesieniem odcinka ST jest najczęściej spowodowany zakrzepem zamykającym tętnicę wieńcową i powstającym w miejscu uszkodzenia blaszki miażdżycowej, najczęściej jej pęknięcia. Tętnica wieńcowa, której zadaniem jest dostarczanie krwi do mięśnia sercowego, jest wtedy „zatkana”. Mięsień sercowy nie dostaje wystarczającej ilości krwi, ulega niedokrwieniu, niedotlenieniu i obumiera.
-
Statyny
Statyny to leki zmniejszające stężenie cholesterolu we krwi, są powszechnie stosowane w leczeniu hipercholesterolemii. Statyny są także skuteczne w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego, ponieważ hipercholesterolemia sprzyja miażdżycy, która z kolei jest czynnikiem powodującym niekorzystne zmiany w układzie krążenia.
-
USG układu moczowego
Badanie ultrasonograficzne jest powszechnie dostępnym, nieinwazyjnym badaniem obrazowym, które pozwala uwidocznić narządy jamy brzusznej i miednicy.
